Eg hadde eigentleg tenkt å la dagen i dag passere i det stille, alternativt ikkje fokusere på Valentine-delen av 14. februar. Ikkje fordi eg er bitter og sur over å vere singel, men fordi eg er generelt skeptisk til alle slike dagar som har som formål å "skaffe kortmakerne, blomsterhandlerne, konfektprodusentene og gullsmedene singling i kassen.", som Ingvill Dybfest Dahl så fint formulerte det.
Men så snubla eg over eit knippe dikt på bloggen til Tarald Stein. Og særleg dette totte eg var så fint at eg rett og slett måtte la vere å ignorere Valentine-delen av dagen i dag. Høyr berre:
Kvar gong vi møtest
omset du meg
til eit vakrare språk
Eg vil skrive med dine ord
dikt som pustar
med dine lunger
Bokstavar du kan kjærteikne
med tunga, sjå dei vekse
til versalar
I helga var eg på møte i Nordiska Centerungdomens Förbund i Göteborg. Der hang eg så mykje i lag med både svensker og finner at eg igrunnen enda opp med å snakke svensk til alle som ikkje var norske. Og inspirert av den finske innretninga på Alle Hjärtans dag - vennskapsfeiringa - kjende eg for å komme med ei anbefaling på den finaste vennskapssongen eg veit. Odd Nordstogas versjon av Aslaug Vaas fantastiske dikt Guten og Folen.
Det finst songar som gir meg gåsehud berre eg tenkjer på dei, men det er få som har klart å få det til i like stor grad som søstrene Bøygard. Songen deira "Koma heim", som du kan lese om bakgrunnen til her og høyre på Spotify ved å trykke her, er noko av det sterkaste som er laga i norsk musikkhistorie. Teksten er sterk i seg sjølv, men toppes av den sarte røysta og gjer det heile til eit mesterverk, som altså speler i bakhovudet mitt stadig. Og særleg når eg er på eller passerer Tøyen t-banestasjon, av grunnar dei som har høyrt songen vil forstå.
Eg oppdaga søstrene ved ein tilfeldigheit for godt og vel eit år sidan. Ein eg kjenner var (er?) i overkant opphengt i Skigardsvise, og eg klarte ikkje å få melodien til å sitte, så eg foretok eit spotifysøk, og opp kom Bøygard. Øvst på lista over "mest spelte songar" kom altså "Koma heim", og sidan har eg vore solgt. For makan til vakkert, grusomt, sart og kraftfult på ein og same gong skal ein leite lenge etter...
Eg har lova på tru og ære å komme "tilbake" med ein oppfølgingsartikkel frå Sarajevo. Men noko i meg får det liksom ikkje heilt til. Noko av grunnen er at inntrykka ikkje alltid er lette å fordøye. Ragnhild har gjort ganske godt greie for dei.
Det er noko merkeleg med Bosnia og Hercegovina. Landet har ein slags magisk effekt på meg som eg aldri heilt vil bli i stand til å sette ord på. Kanskje er det kombinasjonen av historie (både den nære og den fjerne) og alle teikna på at det har vore krig i nær fortid. Kanskje er det det at landet er eit bevis på at verda går vidare, sakte, men sikkert.
Sist eg var i Sarajevo, var det seinhaustes og bikkjekaldt. Vi gjekk rundt i gamlebyen seint på kvelden og prøvde å forstå korleis landet hang saman, og var heilt forstøkte over kor tydeleg krigens herjinger med byen var. Vi kom dit etter ei halv veke i Mostar, der vi kvar dag hadde gått langsmed der frontlinene gjekk under krigen, så frå vårt perspektiv var Sarajevo mykje mindre prega av krigen enn vi såg at Mostar var. Men Sarajevo gjorde likevel eit sterkt inntrykk på meg den gongen, sjølv dekt i tjukk tåke. Ikkje minst var det utbomba gamle nasjonalbiblioteket, og tanken på alle dei eldgamle bøkene som gjekk opp i røyk det som brant seg fast. Ved å utslette nasjonalbiblioteket, klarte ein også å slette ei gigantisk kjelde til kunnskap og til kjennskap om eigen kultur. Det var ikkje utan grunn at akkurat det bygget (som forøvrig ikkje var noko praktbygg) blei så symboltungt at det blei forsøkt jamna med jorda.
I dag er nasjonalbiblioteket under gjenoppbygging. Ingen veit riktignok kva ein skal bruke bygget til, for det er ikkje så praktisk til oppbevaring av bøker, og dei gamle bøkene som låg der får ein ikkje tilbake. Ikkje er bygget ei arkitektonisk perle heller, sjølv om blandinga av ulike stilartar gjer det eit visst særpreg. Men bygget reiser seg, og med det vonleg også ei slags kjensle av at ein kan legge fortida bak seg.
Eller, kan ein det? Det som har brent seg aller klarast inn i minnet mitt frå denne turen, er denne svenske taggen som stod på ein vegg like ved hotellet vårt, og som eg lar tale for seg. Ein skal ikkje alltid legge alt bak seg:
Ein av Eirik'ane som var med på turen gjer i Ny Tid greie for stoda for homofile i BiH - ei stode som ikkje akkurat har betra seg sidan krigen. Ser ein på lovgjevnaden aleine, har landet vore gjennom store framskritt. Problemet er at lovgjevnaden ikkje er ein god indikator på så mykje anna enn internasjonalt press på dette området. Og enda har eg ikkje drista meg til å skrive om lovgjevnadene generelt, og grunnloven - eller var det grunnlovene? - spesielt. Men det får bli ein annan dag. Eg blir jo som kjend ikkje ferdig med BiH med det første
Og skulle du nå lure på korleis det ser ut i fagre Sarajevo, kan du jo ta ein titt på denne. (Og blir det for mykje Balkanmusikk, er det lov å skru av lyden...)
Eg sit på Kastrup og venter på vidare forbinding til Oslo. Eg har plassert med på «ein random stad», og Norwegian sende meg melding om at eg var velkommen ombord «og her er billetten din» lenge etter at eg hadde henta ut boardingpasset. Gratulerer med den. Men det aller morsomste er strengt tatt det å sitte her og høyre på alle fly det ropes opp til.
Eg klarer ikkje heilt å vende meg til «Norwegians rute DYXXX til Aalborg» og «Norwegians rute DYXXX til Stockholm Arlanda» - frå Kastrup.
Men så er vi jo i det min kamerat MNO kallar «Norges evige hovudstad». Vi er kanskje bare i ferd med å reversere unionen – lenge, lenge etter at den blei oppløyst?
Eg byrja visst eit "nytt og betre liv" i januar. Ikkje som i massiv omveltning av livet mitt, men som i at eg har byrja å trene sånn ein gong innimellom. Og la deg nå ikkje lure av mi falske beskjedenheit, kjære leser. For "sånn ein gong innimellom" betyr ikkje nødvendigvis 1 gong kvar 4. veke. Dei siste to vekene har gjennomsnittet mitt ligge på 3 gonger i veka. Og frå å ligge på 0, føler eg det er nesten i overkant.
Og kvifor? Først og framst fordi eg kjenner at når eg deler tida mellom soving, vasing, masteroppgåve og organisasjonsverksemd, blei eg heilt nøytt til å sørge for å få satt kroppen i rørsle innimellom også - og litt meir enn berre i det eg går til og frå trikken på veg til eller frå Blindern. Eg vil sjølvsagt ikkje bli lei meg om eg får muskler og kondis også, men det er altså ikkje primært derfor. Enda eg veit om meir enn ei handfull som vil meine at det er eit enda betre argument for å begynne å trene. Men sorry mac, akkurat det funker ikkje som hovudmotivasjon for mitt vedkommande.
Så derfor er det dans mandag og tirsdag og symjing minst 1 dag i veka. Strengt tatt bør eg minst doble symjeverksemda, for min symjepartnar A har nemlig bestemt at vi skal ha klart å symje minst 10.000 meter innen 31. mars. Grunnen finn du her. Så langt ligg eg på 1.100. A på det dobbelte, eller deromkring. Etter at A i dag utbraut "eg trudde EG var treig til å svømme - så traff eg deg" begynner eg sjølvsagt å fundere på om målet er alt anna enn realistisk, men i neste nu kjem eg på at eg er 1/10 på veg. Me skal koma, um inkje saa braat, som salig Aasen sa det.
Og sidan A sin hovudmotivasjon ligg i konkurransen, og ho ligg påfallande mykje lenger framføre meg i å nå målet ho har sett for oss, fann eg ut at eg skulle iverksette ein intern konkurranse i bassenget i dag. Eg berre gløymte å fortelle ho om den. Eg bestemte meg for å klare å slå ho i første halvrunde i bassenget, altså første gonga vi svømte bassenget på langs. Og eg fekk det til. Deretter slo ho meg ned i støvleskafta, som venta. Men min spontankonkurranse medførte at hennar konkurranseinstinkt blei meir enn vekka, og før eg visste ordet av det, låg ho ikkje berre ein bassengrunde framføre meg, men to fram-og-tilbakerunder. Eg var trøysta til den gamle mannen ved siden av meg - eg var ungdommen som IKKJE svømte forbi han. Nokon må jo vere det også!
I dag har min tyrkisk-finske kompis Ömer bestemt at er dagen er ein bør klemme ein immigrant. Og dersom du er blant dei som treng gode unnskuldningar for å dele ut klemmar - nytt høvet. Treng du ikkje gode unnskuldningar - nytt høvet likevel.
Og sånn apropos migrasjon - i sommer gjekk mamma og meg tur, og vi stoppa for å prate med ein nabo. Samtalen gjekk inn på det fleirkulturelle samfunnet, og mamma sa at "Signhild si beste barndomsvenninne er frå Chile". Eg såg dumt på mamma og utbraut "kven då?!". To sekunder etterpå gjekk det opp for meg. Mamma og meg byrja le i kor, og nabokona lurte sikkert eit lite sekund på om vi var blitt gale.
Greia er nemlig at i mitt hovud er mi fantastiske barndomsvenninne K jo trass alt først og framst er K. Og K har eg kjend sidan vi var 4. Og sidan vi har vokse opp i ein av desse bydelane som var såpass ny at ingen innbyggarar hadde budd der i ein heil generasjon, hadde vi alle røtene våre ein annan stad. Vi var alle stolte av dei røtene vi hadde, og alle var samde om at desse røtene var lite mykje verd. Dermed blei spørsmålet om kven som var norske og ikkje uviktig - for vi var jo alle frå Hånes, men også frå ein annan stad. Du verden for eit privilegium!
